Με την εξέλιξη τη άνοιας, ο ασθενής σιγά-σιγά χάνει τις νοητικές του ικανότητες· η απώλεια αυτή δεν έρχεται μονομιάς, ούτε σε όλες μαζί. Μπορεί η μνήμη για κάτι που είδε ή άκουσε χθες να έχει χαθεί, αλλά η ικανότητα να αφηγείται γεγονότα από τα νιάτα του να διατηρείται αναλλοίωτη. Αργά ή γρήγορα πάντως, στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό που θα νιώσει ο ασθενής και θα παρατηρήσουν οι οικείοι του είναι μια προοδευτική απώλεια της ικανότητάς του να εκφράζει τη γνώμη του, να διατυπώνει την κρίση του, να φέρνει εις πέρας τις μικρές καθημερινές δραστηριότητες… Η σταδιακή αυτή αλλαγή της σκέψης και της προσωπικότητας του ασθενούς, εκτός από τα εμφανή σωματικά προβλήματα που επιφέρει, είναι ιδιαίτερα σκληρή και από τη συναισθηματική της πλευρά. Ο πάσχων που αντιλαμβάνεται τη νόησή του να φθίνει χρειάζεται υποστήριξη· δεν πρέπει όμως να ξεχάσουμε και το φροντιστή, είτε είναι συγγενής, είτε όχι.

Ο φροντιστής του ανοϊκού ασθενούς επιβαρύνεται

• σωματικά, καθώς πρέπει να βοηθήσει τον ασθενή στη μετακίνηση, υγιεινή, ένδυση και σίτισή του, ενίοτε εν μέσω καχυποψίας και επιθετικότητας, προσαρμόζοντας το ωράριο του ύπνου του σε αυτό του ασθενούς (το οποίο ενίοτε είναι άστατο και περιλαμβάνει ύπνο την ημέρα και εγρήγορση τη νύχτα)
• συναισθηματικά, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει την αλλαγή της προσωπικότητας και την απώλεια της αυτονομίας ενός αγαπημένου προσώπου, αντιμετωπίζοντας παράλληλα με υπομονή και ηρεμία τις εξάρσεις που μπορεί να υπάρχουν
• κοινωνικά/οικογενειακά/επαγγελματικά, διότι οι ανάγκες του ανοϊκού ασθενούς συνήθως κατανέμονται σε ολόκληρο το 24ωρο, σε βαθμό που η φροντίδα του να συνιστά πλήρη απασχόληση
• οικονομικά, εφόσον τα άμεσα ιατρικά κόστη που συνήθως καλύπτονται από το δημόσιο σύστημα υγείας είναι κλάσμα μόνο της συνολικής επιβάρυνσης, που μπορεί επιπλέον να περιλαμβάνει έξοδα για επαγγελματία φροντιστή, νοσοκομειακό εξοπλισμό, επισκέψεις κατ’ οίκον (ιατρών, νοσηλευτών, φυσικοθεραπευτών), ένταξη σε μονάδα φροντίδας κτλ.

Παράλληλα, λόγω της σταδιακής απώλειας της ικανότητας δικαιοπραξίας του ασθενούς, δηλαδή της νοητικής και ψυχικής επάρκειάς του να λαμβάνει μόνος αποφάσεις για τα ζητήματά του, οι συγγενείς πρέπει εγκαίρως να ασχοληθούν με το δύσκολο θέμα της νόμιμης αντιπροσώπευσης του ασθενούς. Επίσης, στα τελικά στάδια της νόσου, ενδέχεται η παρουσία του ασθενούς στο σπίτι να αποβαίνει τόσο διασπαστική για τη ζωή της οικογένειας, ώστε να καθίσταται αναγκαία η λήψη της ψυχοφθόρας απόφασης για μεταφορά του ασθενούς σε μονάδα φροντίδας.

Για όλους αυτούς του λόγους, είναι προφανές ότι η συναισθηματική υγεία των φροντιστών των πασχόντων από άνοια επιβαρύνεται σημαντικά. Είναι ουσιώδες η επαφή με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας (ψυχίατρο, ψυχολόγο) να μην είναι ταμπού, καθώς μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της φροντίδας του ανοϊκού ασθενούς.