- Υπολογίζεται ότι παγκοσμίως πάσχουν από άνοια πάνω από 58 εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ προστίθενται περισσότερες από 7 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις ετησίως, δηλαδή περίπου 1 ασθενής κάθε 4 δευτερόλεπτα
- Λίγο περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς ζουν στις λεγόμενες χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος
- Η συχνότητα της άνοιας εξαρτάται σημαντικά από την ηλικία· υπολογίζεται ότι στην ηλικία των 65 ετών 1-2% του πληθυσμού πάσχει από άνοια, ενώ στην ηλικία των 85 ετών 3 στους 10! Συνολικά, σε όλο τον πληθυσμό άνω των 60 ετών το ποσοστό που πάσχει από άνοια είναι 5-8%
- Λόγω αύξησης των περιπτώσεων κυρίως στις φτωχότερες χώρες, υπολογίζεται ότι ο αριθμός των πασχόντων θα ανέλθει σε 82 εκατομμύρια το 2030 και θα τριπλασιαστεί σχεδόν με 152 εκατομμύρια ασθενείς το 2050!
- Η άνοια, ως σύνολο κλινικών συμπτωμάτων, μπορεί να οφείλεται σε πολλές διαφορετικές νόσους, που με τη σειρά τους έχουν πολλές και ποικίλες αιτίες. Η συχνότερη ωστόσο αιτία είναι η νόσος Alzheimer, που ευθύνεται για το 60-90% των περιπτώσεων, ενώ ακολουθεί η άνοια που οφείλεται σε αγγειακά αίτια
- Με βάση μελέτη μας σε περίπου 2000 άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών στην Ελλάδα, η συχνότητα της ήπιας γνωστικής διαταραχής στους ηλικιωμένους είναι 13% και της άνοιας 7,6%. Στο γενικό πληθυσμό, η συχνότητα άνοιας εκτιμάται σε περίπου 1,5%! Η πρόοδος της ηλικίας και η φορεία του γονιδίου APOE-ε4 αυξάνουν την πιθανότητα άνοιας, ενώ η εκπαίδευση έχει προστατευτικό ρόλο
- Η άνοια είναι μία από τις σπουδαιότερες αιτίες αναπηρίας, απώλειας αυτονομίας και ιδρυματοποίησης των ηλικιωμένων. Επιφέρει σημαντικό ψυχολογικό, κοινωνικό και οικονομικό φορτίο στους φροντιστές, τους συγγενείς και την κοινωνία ολόκληρη
- Αν και αρχικά φαίνεται άστοχο και ψυχρό να κρίνεται η επιβάρυνση από ένα ιατρικό πρόβλημα με οικονομικούς όρους, είναι μάλλον εντυπωσιακό να αναφερθεί ότι το 1% του παγκόσμιου ακαθάριστου εθνικού προϊόντος δαπανάται, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, για την περίθαλψη των ανοϊκών ασθενών!
- Αντίθετα με αυτό που νομίζουν οι περισσότεροι, η άνοια μπορεί να δημιουργήσει όχι μόνο προβλήματα στη μνήμη, αλλά και:
- δυσκολία στο σχεδιασμό και τον προγραμματισμό δραστηριοτήτων
- απώλεια προσανατολισμού στο χρόνο και τον τόπο
- προβλήματα στην ομιλία, την κατανόηση, τη γραφή και την ανάγνωση, αλλά και την εκτέλεση αριθμητικών υπολογισμών
- δυσχέρεια μάθησης
- πτωχή κριτική ικανότητα
- περιορισμό συγκέντρωσης και προσοχής
- δυσκολία αναγνώρισης προσώπων και αντίληψης του σχήματος και της θέσης των αντικειμένων στο χώρο
- μη τήρηση των κανόνων κοινωνικά αποδεκτής συμπεριφοράς
- αμέλεια για την ατομική υγιεινή, σίτιση και ένδυση
- ψυχιατρικά συμπτώματα, όπως κατάθλιψη, απάθεια, εκνευρισμό, επιθετικότητα, υπερκινητικότητα, καχυποψία, εμμονές, ψευδαισθήσεις…
- Δυστυχώς ακόμη και στις μέρες μας, λόγω ανεπαρκούς ενημέρωσης και αναγνώρισης των συμπτωμάτων της άνοιας, σε αρκετές περιοχές του κόσμου υπάρχει έλλειψη κατανόησης του προβλήματος, που οδηγεί σε καθυστερημένη διάγνωση, στιγματισμό και περιθωριοποίηση των ασθενών. Παγκοσμίως, υπολογίζεται ότι τα τρία τέταρτα των ασθενών είναι αδιάγνωστα
- Η άνοια δεν έχει κοινωνικούς, οικονομικούς, εθνικούς ή γεωγραφικούς φραγμούς. Αν και κάθε ασθενής εκδηλώνει τα συμπτώματα με διαφορετικό τρόπο, τελικά όλοι οι ασθενείς χάνουν την ικανότητα να φροντίζουν τους εαυτούς τους και χρειάζονται βοήθεια σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής. Δεν υπάρχει θεραπεία για τις περισσότερες μορφές άνοιας, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι διατίθενται φάρμακα που βοηθούν, καθώς και υποστηρικτικά μέτρα
- Η παγκόσμια προσπάθεια για βελτίωση της ενημέρωσης και την εξεύρεση θεραπειών για τις άνοιες είναι από τις υψηλότερες προτεραιότητες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας· για τις περισσότερες χώρες στον κόσμο η άνοια θεωρείται μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας.